Taaletiquette op Whatsapp: wat mag wel en niet?

Op Whatsapp gelden andere regels dan in de gewone schrijf- en spreektaal. Whatsappgesprekken zijn informeler dan gewone schrijftaal en ze staan vol met afkortingen en emoji’s. Interpunctie ontbreekt vaak, wat nog wel eens leidt tot verwarring. Vooral jongeren hebben hier een handje van: zij hebben een hele eigen stijl ontwikkeld waarmee zij online communiceren. Maar hoe werken deze etiquette op Whatsapp? Wat mag er wel en niet?

Verschillende groepen hanteren een eigen stijlboek op Whatsapp. Jongeren voelen zich bijvoorbeeld vrij om zonder interpunctie of hoofdletters te schrijven. De boodschap is voor hen belangrijker dan de vorm. Ze voegen subtiele nuances toe met emoji’s en gifjes. Oudere generaties vinden het juist prettig om volzinnen te lezen, met hoofdletters en interpunctie.

Het taalgebruik van jongeren op Whatsapp weerspiegelt een soort verbondenheid en identiteit onder leeftijdsgenoten. Door taalgebruik te hanteren dat afwijk van het Standaardnederlands, vormen zij een groep. Voor degenen die niet tot deze groep jongeren behoren kan dit taalgebruik leiden tot verwarring of ergernis.

Emoji’s en afkortingen spelen een grote rol in de toon van gesprekken op Whatsapp. Voor veel jongeren maken emoji’s en afkortingen zoals ‘tbh’ (to be honest – om eerlijk te zijn) of ‘gwn’ (gewoon) het gesprek luchtiger en persoonlijker. Maar er zitten ook lastigere nuances in het taalgebruik van jongeren op Whatsapp. Een punt achter een zin kan bijvoorbeeld ‘passief-agressief’ (geïrriteerd) overkomen en emoji’s als de perzik en de aubergine hebben een dubbelzinnige betekenis.

Gelukkig houden jongeren wel enigszins rekening met andere taalgebruikers. Ze passen hun taalgebruik vaak aan wanneer ze met ouders, docenten of potentiële werkgevers communiceren. Dit fenomeen, bekend als taalaccommodatie, helpt hen om beleefd over te komen en tegelijkertijd begrepen te worden. Taalonderzoekers benadrukken het belang van context bij het kiezen van een toon: een informele opmerking kan door een emoji juist vriendelijker overkomen, terwijl zakelijke communicatie vraagt om een heldere en duidelijke stijl.

Whatsapp kent dus eigen een taaletiquette waarin de context en ontvanger grote invloed hebben. Jongeren maak je blij met afkortingen en emoji’s, terwijl ouderen het prettiger vinden om volledige zinnen met interpunctie te lezen. Over wat er wel en niet mag zijn dus eigenlijk geen regels, behalve dat je rekening moet houden met degene met wie je communiceert.