‘Maak het oplichters niet te makkelijk’ luidt het slogan van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Daarom zijn zij per 1 september gestart met de campagne Senioren en Veiligheid. In deze campagne wordt op eenvoudige wijze uitgelegd hoe oplichters te werk gaan en wat je kan doen om te voorkomen dat je slachtoffer wordt. Dit initiatief wordt mede mogelijk gemaakt door onder andere ouderenbonden, politie, Openbaar Ministerie, Fraudehelpdesk, Slachtofferhulp Nederland, het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), Veilig internetten, banken (o.a. via veiligbankieren.nl), supermarkten en de telecomsector. Ook doen meer dan 150 gemeenten mee aan de campagne.

De gehele maand september zijn er wekelijks interessante ‘webinars’ (kruising tussen het woord ‘web’ en het Engelse woord ‘seminar’, wat werkcollege betekent) geüpload op het YouTube kanaal ‘Ministerie van JenV’. In deze webinars komen vier veelvoorkomende vormen van oplichting aan bod in interessante voorlichtingsfilmpjes, gepresenteerd door acteur Kees Hulst, bekend van ‘Het geheime dagboek van Hendrik Groen’. In deze filmpjes vindt u handige tips en concrete adviezen, zodat u weet hoe u deze oplichters herkent en wat u kunt doen als u slachtoffer bent of dreigt te worden. Heeft u geen zin om de webinars te kijken, maar bent u wel benieuwd naar de informatie over deze vier oplichtingsvormen? Dan heb ik hier een beknopte samenvatting met de belangrijkste informatie voor u!

Oplichtingsvorm 1: Meekijken bij pinnen

Meekijken bij pinnen is nog altijd een veelvoorkomende oplichtingsvorm. Criminelen gaan hierbij vlak achter u staan in de rij bij de kassa of geldautomaat en proberen zo mee te kijken als u uw pincode intoetst. Vervolgens proberen zij u uw pinpas afhandig te maken met behulp van een babbeltruc of zakkenrollen, en voilà: de crimineel kan nu grote geldbedragen van uw rekening afschrijven.

Tips:

• Houd altijd uw hand of portemonnee voor de pinautomaat als u uw code intoetst.
• Laat u niet afleiden tijdens het intoetsen van de pincode.
• Vraag of iemand een stapje naar achteren wil zetten als u het idee heeft dat iemand erg dichtbij staat.
• Betaal zoveel mogelijk contactloos, zo kan de crimineel niet meekijken als u uw pincode intoetst. Let hierbij wel op het daglimiet: contactloos betalen is vaak mogelijk tot 50 euro per dag.
• Stel een daglimiet in voor het bedrag dat u per dag uit kunt geven. Dit kunt u gemakkelijk doen via internetbankieren.

Oplichtingsvorm 2: Babbeltrucs

Het woord ‘babbeltruc’ zegt het al: oplichters proberen met behulp van een vlotte, vriendelijke babbel uw vertrouwen te winnen om u zo van waardevolle spullen of geld te beroven. Criminelen en oplichters komen hierbij vaak erg vriendelijk en betrouwbaar over, maar niets is minder waar. Ze komen bij u langs de deur, spreken u aan op straat of bellen u telefonisch op, zogenaamd namens de bank of thuiszorg. Als u deze persoon binnenlaat, kan hij of zij kostbare bezittingen van u meenemen. Ook kan iemand waardevolle sieraden van uw lichaam trekken. Een andere manier die gebruikt wordt tijdens de babbeltruc is u zogenaamd laten pinnen voor kosten die u gemaakt zou hebben, om zo uw pincode af te kijken en uw pas mee te nemen. De babbeltruc is er dus in alle soorten en maten. Vertrouw nooit zomaar een vreemde en wees op uw hoeden bij bepaalde signalen die op een babbeltruc kunnen wijzen.

Tips:

• Laat nooit een onbekende binnen en sluit altijd de deur wanneer u iets gaat halen.
• Doe nooit zomaar open voor een onbekende, of maak gebruik van een kierstandhouder zodat de deur niet verder dan een kier open kan.
• Pin nooit zomaar iets aan de deur als u niet iets besteld heeft waarvan u weet dat u het aan de deur moet afrekenen.
• Geef nooit je pinpas uit handen! Ook niet als iemand u aanbiedt om te helpen met pinnen. Let ook op wanneer iemand per se de pinautomaat vast wil houden, op deze manier kan iemand namelijk makkelijk meekijken als u uw pincode intoetst.

Oplichtingsvorm 3: Hulpvraagfraude

Hulpvraagfraude is een slinkse manier om u via Whatsapp geld te laten overmaken naar de oplichter. U weet dit alleen niet: u denkt namelijk dat u met uw zoon, dochter of een andere bekende te maken heeft. De oplichter stuurt u namelijk een berichtje uit naam van een bekende, en zegt dat hij of zij een nieuw nummer heeft. De profielfoto kan de oplichter van Facebook of andere sociale media halen, zodat u echt denkt dat het een bekende is. Vervolgens hangt de oplichter een verhaal op dat hij of zij dringend geld nodig heeft en of jij dat dan even voor kan schieten. Wanneer u het geld overmaakt, zal de oplichter niet meer reageren en spoorloos zijn.

Tips:

• Maak nooit zomaar geld naar een bekende over, zonder iemand eerst in het echt of telefonisch gesproken te hebben.
• Mocht u twijfelen of u met een oplichter te maken heeft? Neem ook dan eerst telefonisch contact op. Geen reactie? Probeer dan een naaste van deze persoon (bijvoorbeeld partner of kind) te bereiken om te controleren of deze persoon daadwerkelijk een nieuw nummer heeft of niet.
• Let op bepaalde signalen die erop kunnen wijzen dat u met een fraudeur te maken heeft, zoals: verzoek om telefonisch contact op te nemen afwijzen, heel veel haast hebben met het overmaken van het geld.

Oplichtingsvorm 4: Phishing

Phishing is een manier van fraude, waarbij oplichters ‘vissen’ naar belangrijke gegevens van u. Door middel van valse linkjes in een e-mail of sms, leiden ze u naar websites waar gevraagd wordt om uw gegevens in te vullen. Deze websites lijken op echte websites van bijvoorbeeld een bank of verzekering, maar zijn dit niet. Deze websites zijn hartstikke nep. Wanneer u op zo’n site bijvoorbeeld uw bankgegevens invoert, kunnen de fraudeurs bij uw rekening en u zo voor grote geldbedragen oplichten.

Tips:

• Klik nooit zomaar op een linkje in een sms of e-mail die u niet vertrouwt!
• Neem bij twijfel telefonisch contact op met de bank of instantie waar het om gaat, dan kunt u bij de medewerker controleren of dit mailtje of sms’je echt is of niet.
• Gaat het om uw bankgegevens of geldbedragen en zit er grote haast achter? Vertrouw deze berichten nooit zomaar! Op de website van de Fraudehelpdesk vindt u handige tips hoe u zo’n bericht zelf kunt controleren.